Η ιδιωτικοποίηση του τομέα της ενέργειας από το 1999 καθώς και το πλούσιο αιολικό δυναμικό μάς έχει κάνει περιζήτητους «πελάτες» για τους ιδιώτες επενδυτές που δραστηριοποιούνται στις Βιομηχανικές Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΒΑΠΕ).
Η εγκατάσταση ΒΑΠΕ και λεγόμενη πράσινη ανάπτυξη είναι οικονομική μεγέθυνση και ασύδοτη κερδοφορία για τους μεγαλοεπενδυτές ενώ μετατρέπει τα νησιά μας σε μια εκτεταμένη βιομηχανική ζώνη με διάνοιξη τεράστιων δρόμων, με εκσκαφή εκτεταμένων τμημάτων του ορεινού όγκου τους και ολοκληρωτική αλλοίωση – ισοπέδωση των βουνών τους.
Συγκεκριμένα για την Ικαρία αυτομάτως γίνεται κατανοητό πως θα υπάρξει:
- αύξηση του κινδύνου κατολισθήσεων, καθώς το νησί χαρακτηρίζεται από μεγάλες κλίσεις, και όλοι ζούμε κάτω και γύρω από αυτήν τη βουνοκορφή
- τραγική και επικίνδυνη επιδείνωση της διάβρωσης εδάφους, κάτι το οποίο είναι ήδη ίσως και το μεγαλύτερο πρόβλημα του νησιού, καθώς η ερημοποίηση, που έπεται της απώλειας εδάφους, σημαίνει καταστροφή της δυνατότητας του τόπου να συγκρατεί νερά και να τρέφει οποιαδήποτε μορφή ζωής
- περιβαλλοντική υποβάθμιση των περιοχών Natura 2000, με πολλές δυσάρεστες επιπτώσεις, όπως η καταστροφή των οικοτόπων και των ρεμάτων από τα μπάζα, ο τραυματισμός και η εξάλειψη πουλιών διαφορετικών πληθυσμών, καθώς και η αλλαγή στο μικροκλίμα του Αθέρα, αλλά και του νησιού μας ολόκληρου
- αισθητική υποβάθμιση του νησιωτικού τοπίου, κάτι το οποίο συνδέεται και με τη δραματική μείωση του τουρισμού σε μέρη που έχουν οπτική επαφή με Α/Γ, αλλά και με τη δυσχερή έως αδύνατη διαβίωση κατοίκων και επισκεπτών κοντά στις Α/Γ λόγω του συνεχούς βόμβου.
- πλήρης καταστροφή της πολιτιστικής κληρονομιάς και των τοπωνυμίων του νησιού, καθώςκαταστρέφεται το κατά το μήκος της διάσχισης του ορεινού όγκου του νησιού (κεντρικό μονοπάτι του Αθέρα).
Περνώντας στο για ποιους θα έρθει η «ανάπτυξη», πρέπει να κατανοήσουμε ότι μιλάμε για μία επένδυση η οποία θα αποφέρει χρήματα μόνο στον επιχειρηματία επενδυτή. Από ανάλογες περιπτώσεις τέτοιων επενδύσεων δεν ανοίγουν ποτέ θέσεις εργασίας με το πέρας της εγκατάστασης. Όχι μόνο μιλάμε για μία ανύπαρκτη ανταποδοτικότητα, αλλά και για μία επικείμενη εκμετάλλευση με την αύξηση των τιμολογίων και τη σκανδαλώδη επιζήμια αγορά ρεύματος από τη ΔΕΗ, προκειμένου να υπάρχει κερδοφορία. Επιπλέον, η όποια συντήρηση συνήθως γίνεται είτε από εργαζόμενο της εταιρίας η οποία έκανε την επένδυση, είτε από εξουσιοδοτημένο συνεργάτη της εταιρείαςεταιρίας που συντηρεί το σύνολο των εγκαταστάσεών της σε όλους τους τόπους. Και αυτή είναι η καλή περίπτωση, καθώς σε πολλά μέρη οι Α/Γ, μετά από τα 20–25 χρόνια που έχουν συνήθως ως μέσο όρο ζωής, έχουν αφεθεί στο έλεος του καιρού, χωρίς συντήρηση, χάνοντας κάποτε τα πτερύγια, σκουριάζοντας, με μεγάλη πιθανότητα και κίνδυνο να πέσουν ανά πάσα στιγμή. Τέλος, τα περί δωρεάν ρεύματος είναι η γνωστή υπόσχεση η οποία ποτέ δεν εφαρμόζεται, αλλά ακόμα και αν εφαρμοζόταν, η γενικότερη υποβάθμιση της ποιότητας ζωής και οι επιπτώσεις σε υγεία, κοινωνία και οικονομία δεν μπορούν να ισοσταθμιστούν. Άρα γίνεται ξεκάθαρο πως δε μιλάμε για ανάπτυξη, αλλά για οικονομική μεγέθυνση μόνο της εταιρίας που επενδύει και κανενός άλλου. Εξάλλου οι επιχειρηματικοί όμιλοι που απαρτίζουν το «αιολικό λόμπι» είναι οι ίδιοι που δραστηριοποιούνται στην παραγωγή ενέργειας από ορυκτά καύσιμα. Έτσι πατώντας και στις δύο ενεργειακές «βάρκες» πετυχαίνουν, τα χρήματα που πληρώνουν στο σύστημα «Εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών ρύπων», για την έκλυση CO2 στην ατμόσφαιρα, να τα αναπληρώνουν με την είσπραξη του «Ειδικού Τέλους ΑΠΕ», το οποίο πληρώνουν όλοι οι καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας μέσω των λογαριασμών τους. Τέλος που εκτιμούμε ότι θα έπρεπε να διατίθεται στον τομέα της έρευνας των ΑΠΕ.
Η ΑΣΠΙ για τις ΑΠΕ (Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας) και τον ενεργειακό σχεδιασμό στην Ικαρία
Η αξιοποίηση της αιολικής ενέργειας και γενικότερα όλων των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) αποτελεί για εμάς βασικό ζητούμενο, στο πλαίσιο της αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής και του ενεργειακού ζητήματος στο σύνολό του. Ζητάμε λοιπόν να διερευνηθεί και να προωθηθεί από το Δήμο η δυνατότητα εγκατάστασης κεντρικού δικτύου θέρμανσης αξιοποιώντας τη γεωθερμία και τη βιομάζα (π.χ. ελαιοπυρήνα). Παράλληλα να εξαντληθούν από το Δήμο οι δυνατότητες κάλυψης των κτηριακών ενεργειακών του αναγκών από ΑΠΕ, ώστε να λειτουργεί ως πρότυπο για τους δημότες του.
Βασική μας προτεραιότητα και μέλημα πρέπει να αποτελεί η μείωση της κατανάλωσης ενέργειας σε τοπικό και ευρύτερα σε παγκόσμιο επίπεδο. Η λογική αυτή δεν πρέπει να αφορά μόνο στην ενέργεια, αλλά να διέπει τη συμπεριφορά των πολιτών σε κάθε έκφανση της κοινωνικής ζωής, όπως στη διαχείριση (μείωση) των απορριμμάτων, στη χρήση του αυτοκινήτου κ.ά. Γενικότερα θα λέγαμε ότι εναντιωνόμαστε στο προβαλλόμενο από την αγορά πρότυπο του πολίτη-υπερκαταναλωτή των πάντων.
Επιβάλλεται λοιπόν το μέγεθος των εγκαταστάσεων παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ για τοπική κατανάλωση και μεταφορά σε κοντινά νησιά (με ένα περιφερειακό αλληλοτροφοδοτούμενο δίκτυο) να είναι ανάλογο με τη φέρουσα ικανότητα, το τοπίο, τη διατήρηση των οικοσυστημάτων και τις ιδιαιτερότητες του νησιού.
Είμαστε αντίθετοι στην ανεξέλεγκτη τοποθέτηση αιολικών πάρκων με μοναδικό γνώμονα το κέρδος. Θεωρούμε ασυγχώρητη τη θυσία των δασικών οικοσυστημάτων, των νησιών και γενικά ολόκληρου του φυσικού κεφαλαίου στο βωμό της ενέργειας που παράγουν τα τεράστια αιολικά πάρκα. Η οικονομική βιωσιμότητα, που τίθεται ως μοναδικό κριτήριο από τις εταιρείες, όταν πρόκειται για τον αριθμό και το μέγεθος των ανεμογεννητριών παραδείγματος χάρη, δε συμπίπτει με την προοπτική της αειφορίας.
Η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ, πρέπει να υλοποιεί έναν ενεργειακό σχεδιασμό, ο οποίος θα υπηρετεί την αποκεντρωμένη υβριδική παραγωγή ενέργειας (συνδυασμός πολλών ΑΠΕ) και θα στοχεύει στα αυτόνομα ενεργειακά νησιά. Αυτό που σαν τοπική αυτοδιοίκηση πρέπει να κάνουμε, είναι να βάλουμε τους όρους και τα όρια (φέρουσα ικανότητα, συμβατότητα με την κλίμακα της περιοχής, χωροταξικός και ενεργειακός σχεδιασμός, ελαχιστοποίηση των αρνητικών επιπτώσεων στο φυσικό και ανθρώπινο περιβάλλον) σε τέτοιες επενδύσεις, διεκδικώντας ταυτόχρονα τη μέγιστη δυνατή ωφέλεια για τον τόπο.
